Мәжіліс депутаты Дүйсенбай Тұрғанов аққайыңдар өлкесінде еңбекке қабілетті халықтың азаюы елдің қауіпсіздік мәселесіне әсер ететінін айтты. Сонымен қатар, халық тығыз қоныстанған оңтүстік өңірлерде жұмыссыздықтың жоғары деңгейі демографиялық теңгерімсіздік тудырып, әлеуметтік-экономикалық проблемаға алып келеді деді ол, деп хабарлайды Qazaqstan Media тілшісі, El.kz-ке сілтеме жасап.
2017 жылдан бастап Қазақстанда оңтүстіктен солтүстікке өз еркімен қоныс аудару бағдарламасы жұмыс істейді. Бағдарлама аясында солтүстікке қоныс аударғандарға субсидиялар беріліп, жұмысқа 2019 жылдан 2021 жылға дейін осы бағдарлама шеңберінде Қостанай, Солтүстік Қазақстан, Шығыс Қазқстан және Павлодар облыстарына шамамен 18,5 мың адам көшіп барса, оның 11,5 мыңы еңбекке жарамды. Сөйте тұра тұрақты жұмысқа тек 8,5 мыңға жуық адам ғана орналасқан. Ал келгендердің ішінен 390 адам қайта оралған. Депутат бұл жоба тиімділігінің төмендігін және қабылданып жатқан шаралардың жіткіліксіздігін көрсетеді деп отыр.
«Соңғы үш жылда солтүстік және шығыс аймақтарда көші-қонның теріс сальдосы байқалады. Солтүстік аймақтар азаматтардың өміріне тартымсыз болып қала береді. Әлеуметтік, көлік және коммуналдық инфрақұрылымның тез тозуы немесе толық болмауы, тұрғын үйлердің осал жағдайы, газдың болмауы және қатал климаттық жағдайлар өмір сүру сапасын айтарлықтай төмендетіп, отбасылық бюджеттің коммуналдық қызметтерге жұмсалатын шығындарын арттырады», – деді депутат.
Мәжілісменнің айтуынша, салыстырмалы түрде жалақының аздығы да солтүстік өңірлердің рейтингін төмендетеді.
«Солтүстік өңірлерде жалақының орташа деңгейі шамамен 265 мың теңгені құраса, ал Алматы, Астана және Атырау облыстарында – 394-тен 556 мың теңгеге дейін жетеді. Осы аймақтарда көші-қонның оң сальдосы жоғары», – деді Тұрғанов.
Бұдан бөлек қоныс аударушыларды көшіру кезінде еңбек нарығы ескерілмейтінін де тілге тиек етті ол. Тиісінше бұл жұмыссыздықтың белең алуына әкеп соғады.
«Қоныс аударушыларды жұмысқа орналастырудың төмен деңгейі бағдарламаны іске асыру кезінде еңбек нарығының нақты қажеттіліктері мен қоныс аударушылардың күтулері ескерілмейтінін көрсетеді», – деді Мәжіліс депутаты.
Осы орайда депутат солтүстік өңірлердің тұрғындары үшін қосымша ынталандыру шараларын қабылдауды, бағдарламаны солтүстік өңірлерді кешенді дамыту арқылы жүзеге асыруды ұсынды. Сонымен қатар халықаралық оң тәжірибені зерделеу керектігі де айтылды.
Тағы оқыңыз: СҚО-да мас күйде жасалатын қылмыстар азайды
